Birleşmiş Milletler (BM), 24 Ekim 1945’te kurulmuş; dünya barışını, güvenliğini korumak ve milletlerarasında ekonomik, toplumsal ve kültürel bir iş birliği oluşturmak için kurulan memleketler arası bir örgüttür.
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER’İN EMELİ NEDİR?
Birleşmiş Milletler kendini “adalet ve güvenliği, ekonomik kalkınma ve toplumsal eşitliği milletlerarasında tüm ülkelere sağlamayı emel edinmiş global bir kuruluş” olarak tanımlamaktadır. Milletlerarası ilgilerde kuvvet kullanılmasını kozmik seviyede yasaklayan birinci antlaşma 26 Haziran 1945’te 50 ülke tarafından imzalanan Birleşmiş Milletler Antlaşması‘dır.
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÜYELERİ KİMLERDİR?
Örgütün, kurulduğu yıllarda 51 olan üye sayısı şu an prestijiyle üyeliği kaldırılan Vatikan ve değiştirilen Çin son katılan üye Güney Sudan dahil 193’e ulaşmıştır. Örgütün idaresi New York’ta bulunan genel merkezinden yürütülür ve üye ülkelerle her yıl tertipli olarak yapılan toplantılar tekrar bu genel merkezde gerçekleştirilir.
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER’İN TARİHİ
İkinci Dünya Savaşı’ndan galip çıkan büyük devletlerin liderliğinde oluşturulan bir dünya örgütü olan Birleşmiş Milletler (BM), 20. yüzyılın birinci yarısında yaşanan savaşların ve barışa yönelik tehditlerin tekrarını önlemek ve milletlerarası barış ve güvenliği korumak hedefiyle kurulmuştur.
BM’nin kurucu antlaşması niteliğindeki BM Koşulu, ortalarında Türkiye’nin de bulunduğu 50 ülke tarafından 26 Haziran 1945 tarihinde San Francisco’da imzalanmıştır. Daha sonra, Polonya’nın da Şart’ı imzalamasıyla, kurucu üye devletlerin sayısı 51’e yükselmiştir. BM Teşkilatı, BM Şartı’nda öngörüldüğü üzere, BM Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) beş daimi üyesi dâhil BM’nin üye devletlerinin çoğunluğunun Şart’ın onay süreçlerini tamamlamalarıyla, 24 Ekim 1945 tarihinde resmen faaliyete geçmiştir.
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ORGANLARI NELERDİR?
Birleşmiş Milletler’in ana organları Genel Konsey, Güvenlik Kurulu (BMGK), Ekonomik ve Toplumsal Kurul (EKOSOK), Vesayet Kurulu, Memleketler arası Adalet Divanı ve BM Sekretaryası’dır.
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜNÜ
Birleşmiş Milletler Günü, 24 Ekim 1945 gününün Birleşmiş Milletler’in resmi olarak başlangıç olarak kabul ettiği anma ve kutlama günüdür.
1947 yılında Birleşmiş Milletler Genel Konseyi, Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın yıldönümü olan 24 Ekim tarihinin “Birleşmiş Milletler’in maksatlarını ve muvaffakiyetlerini dünya halklarına duyurmaya ve onların dayanağını almaya adanacağını” ilan etti.
1971’de Birleşmiş Milletler Genel Şurası, Birleşmiş Milletler Günü’nün milletlerarası bir bayram yahut milletlerarası bir tatil olacağını ilan eden öbür bir kararı (2782 sayılı Birleşmiş Milletler Kararı) kabul etti ve bunun Birleşmiş Milletler üye devletleri tarafından resmî tatil olarak kutlanmasını tavsiye etti. Birleşmiş Milletler’in Dünya Kalkınma Bilgi Günü de 1972’den beri 24 Ekim’de düzenlenmeye başlandı.