Ukrayna’nın Batılı müttefikleri de tezleri reddetti. ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, “Rusya’nın gerginliği tırmandıran mazeretlerini kabul etmiyoruz” dedi.
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, hafta sonu ABD, Fransa, Türkiye ve İngiltere’den mevkidaşlarıyla yaptığı telefon görüşmelerinde “kirli bomba” argümanlarını lisana getirmiş ve “Kiev’in kirli bomba kullanımını içeren mümkün provokasyonlarıyla ilgili endişelerini” söz etmişti.
“Kirli bomba” ismi verilen bu tip bombalar, konvansiyonel patlayıcılarla radyoaktif unsur yayıyor.
Rusya Savunma Bakanlığı, savlara yönelik rastgele bir ispat sunmadı.
Kremlin’i “bu savaşta hayal edilebilecek her türlü kirliliğin kaynağı” olmakla suçlayan Zelenski, Moskova’nın ele geçirdiği Zaporijya Nükleer Santrali üzerinden dünyayı “radyasyon felaketiyle” ve Ukrayna’nın güneyinde bir barajı patlatmakla tehdit ettiğini söyledi.
Zelenski, dünyanın Rusya’ya karşı “en sert biçimde reaksiyon vermesi gerektiğini” kaydetti.
Şoygu, ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile Cuma akşamı yaptığı telefon görüşmesinin akabinde Pazar günü bir kere daha görüşmüş, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden bu yana, iki ülke ortasındaki üst seviye bu az görüşmeler, üç gün içinde iki sefer tekrarlanmıştı.
İlk görüşme sonrası Rusya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Gerilimin denetimsiz biçimde artmasından duyulan kaygının Fransa Savunma Bakanı Sebastien Lecornu’ya iletildiği” belirtildi.
Şoygu, Pazar günü Austin ile yaptığı ikinci telefon görüşmesi öncesinde Fransız, İngiliz ve Türk mevkidaşlarıyla da görüştü.
Fransa, İngiltere ve ABD dışişleri bakanları bahisle ilgili ortak bir açıklama yaptı ve hükümetlerinin Kremlin tarafından ortaya atılan iddiayı açık bir halde reddettiğini ve Ukrayna’yı desteklemeye devam edeceklerini söyledi.
İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, Rusya’nın, Ukrayna’nın, “İngiltere dahil Batılı ülkelerin yardımıyla Ukrayna’daki çatışmayı tırmandırma aksiyonları planladığı” istikametindeki argümanlarını reddettiğini belirtti.
ŞOYGU, HULUSİ AKAR’LA DA GÖRÜŞTÜ
Fransa Savunma Bakanı Sebastien Lecornu ile görüşmesinden bir mühlet sonra Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar’la da görüşen Şoygu, Rusya’dan yapılan açıklamaya nazaran, tıpkı tezleri Akar’a da iletti.
Milli Savunma Bakanlığı’ndan (MSB) yapılan açıklamaya nazaran görüşmede, “Bölgedeki güvenlik durumunu daha da kötüleştirecek provokasyonlara ilişkin dikkatli ve önlemli olunması, alandaki bu tıp teşebbüsler ile ilgili olarak uyum ve işbirliği içerisinde çalışılması için bilgi ve görüş alışverişinde bulunuldu.”
MSB, Bakan Akar’ın “bölgede ateşkesin sağlanması, barışın temini, insani yardım ile istikrarın yine tesis edilebilmesi için bugüne kadar olduğu üzere, bundan sonra da Türkiye’nin üzerine düşeni yapmaya hazır olduğunu bir kere daha söz ettiğini” bildirdi.
ABD’DEN ATEŞKES ÇAĞRISI
ABD ve Rusya ortasında Cuma günü yapılan görüşme, iki bakanın 13 Mayıs’tan bu yana gerçekleştirdiği birinci telefon görüşmesi oldu.
Görüşmenin akabinde Pentagon Basın Sözcüsü Patrick Ryder, BBC’ye yaptığı açıklamada, “ABD’nin irtibat kanallarını açık tutmaya istekli olduğunu” söyledi.
Rusya Savunma Bakanlığı ise görüşmede “Ukrayna’daki durum da dahil olmak üzere memleketler arası güvenlikle ilgili mevcut meselelerin tartışıldığını” kaydetti.
Mayıs ayında Şoygu ile yaptığı son görüşmenin akabinde Austin, mevkidaşına acil ateşkes daveti yapmıştı. Lakin bu görüşmede bu talepten bahsedilmedi.
İki bakanın görüşmesi, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in Ukrayna’da nükleer silah kullanmaya istekli olabileceğine dair imaları ve ABD Lideri Joe Biden’ın da bunlara karşı ihtarları sonrasında yapıldı.
Gerek ABD gerekse de İngiltere yetkilileri, Putin’in bu örtülü tehditleri gerçekleştirme bahtının düşük olduğuna inandıklarını söylüyor.
Pat Ryder, görüşmenin bu meseleye cevap olarak planlanıp planlanmadığı sorulduğunda, Putin’in imalarının “sorumsuz ve tasa verici” olmasına karşın, ABD’nin Rusya’nın nükleer silah kullanmaya karar verdiğine dair “şu anda hiçbir belirti görmediğini” söyledi.
Halihazırda ABD ve Rusya ortasındaki soğuk olan alakalar, Ukrayna’nın işgaliyle birlikte daha da berbatlaştı.
İki ülke başkanının 2021’in ortalarında gerçekleştirdiği görüşme, daha âlâ bir bağa yanlışsız olumlu bir adım olarak görüldü. Lakin bu süreç, Ukrayna’daki tansiyonun artmasıyla sekteye uğradı.
Savaşın başlamasından evvel de Putin ve Biden birden fazla sefer telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Bu görüşmelerde ABD Lideri, Rus mevkidaşından savaştan vazgeçmesini istedi.
İşgalin başlamasının akabinde ise iki önder ortasında rastgele bir görüşme olmadı.
Putin ve Biden gelecek ay G20 doruğu için Endonezya’ya gidecek. Fakat iki önder ortasında bir görüşme olmayacağı bildirildi.
Rusya’nın Ukrayna’ya işgaliyle birlikte ABD hem Kiev idaresine askeri yardım yaptı hem de Moskova idaresine karşı kimi yaptırımlar uyguladı.
Rusya kısa müddet öncesinde Ukrayna’da dört bölgeyi ilhak etti. Buna atıfta bulunan Biden ise bu hafta başında, Putin’in Ukraynalıları teslim olmaları için korkutmaya çalıştığını söyledi.
Biden, Putin’in şu anda “inanılmaz derecede sıkıntı bir durumda” olduğunu savundu.
Rusya ise ABD ve Batı’yı Ukrayna’ya silah ve öbür yardımlar sağlayarak savaşı etkilemeye çalışmakla suçluyor.