Gümüşhane’nin Şiran ilçe hudutları içerisinde 3,5 kilometre uzunluğa ve 9 metre genişliğe sahip olan Şiran Deresi, yatağında büyüyen ağaçların yanı sıra biriken kum ile çakıllar nedeniyle muhtemel lokal ve şiddetli sağanak sonrası taşkın taşıyor. Yurttaşlar derenin taşkın riskine karşı tedbir alınıp temizlenmesini istiyor.
‘AKARSU BELİRLİ BİR KANALIN İÇERİSİNE HAPSEDİLMİŞ’
Gümüşhane Üniversitesi Coğrafya Kısmı Araştırma Vazifelisi Dr. Fatih Işık, derenin taşkınlara sebep olacağını belirterek, “Eğer biz bu yatak boyutunu bentlerle bir arada daraltırsak akarsuyu aşikâr bir kanalın içerisine hapsedersek bu akarsu vakitle ne olacak? Yağışların yüksek olduğu periyotlarda ya da mevsimlerde akarsu yatağından taşarak etrafında bulunan yerleşim yerlerine, tesislere ve canlılara ziyan verecek. Bu da haliyle bir tabiat felaketi olarak karşımıza çıkacak. Burada bakıyoruz ki akarsu aşikâr bir kanalın içerisine hapsedilmiş. O kanalın tabanında beton var. Suyun azaldığı ve sıcaklığın arttığı yaz periyodunda o yatağın içerisine birikmiş olan toprak, katı-ince materyaller içerisinde bulunduğu organik unsurlar sıcaklığın artması ile birlikte yeşerecek ve bir ot topluluğu meydana getirecek. Bu da beraberinde yapılmış olan o menfezin, kanalın içerisinde o yatağı doldurmaya başlayacak. Rastgele bir yüksek akımın meydana geldiği durumlarda içerisinde yer alan gereç bir tıkaç vazifesi görecek ve kanalı içten tıkayacak. Bu da etraf de taşkınların meydana gelmesine sebep olacak” dedi.
‘ANALİZLERE NAZARAN TEDBİR ALINMALI’
Taşkın risk ve hassaslık tahlillerine nazaran tedbirlerin alınması gerektiğini öneren Işık, “Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesinde çok hoş çalışmalar var. Bunlardan bir tanesi de taşkın risk ve taşkın hassaslık tahlilleri. Bu tahlillerinin coğrafik bilgi sistemleri ortasında yapıldığını görüyoruz. Bununla ilgili ülkemizde yetişmiş binlerce eleman var. Başta coğrafyacılar olmak üzere harita mühendisleri, etraf planlama uzmanları. Bu şahısları kullanarak risk tahlilleri yapabiliyorlar. Bu planlamaları yaptıktan sonra o risk tahlilinde belirtilen durumlara nazaran biz gerekli tedbirleri alırsak çok daha rahat ve yaşanabilir bir dünya oluşturabiliriz” diye konuştu.
‘DERENİN İÇİ DOLDU’
İlçede oturanlardan Adem Selam da, dere yatağını ağaçların kapladığını belirterek, “Yarın ne olacak? Daha da çok büyüyecek. Büyüdüğü vakit ne olacak, rastgele bir taşkında bu su nereye gidecek? Gidecek bir yeri yok. Kavaklar da bir yandan büyüyor. Derenin içi doldu. Derenin bir an evvel temizlenmesi ve ıslahının bir an evvel yapılması lazım, yoksa ortada çok büyük bir risk var” dedi. Refika Tükmen ise, “Dereden makus koku geliyor. Burada sel riski de var. Konutum derenin yanında. Taşkın, sel olursa su benim konutuma dolar. Bu yüzden endişeleniyoruz. Derenin temizlemesi gerekiyor” tabirlerini kullandı.